Tháp Bánh Ít là một công trình kiến trúc cổ kính thu hút nhiều khách du lịch khi đến tham quan Bình Định. Như một sự kết nối từ quá khứ đến hiện tại, tháp Bánh Ít là một điểm đến bí ẩn thú vị. Minh chứng cho nền văn hóa Chăm rực rỡ đã tồn tại rất lâu trước đó.
Kiến trúc của tháp
Tháp Bánh Ít được xây dựng từ thế kỉ thứ X, còn có tên gọi là Tháp Bạc. Quần thể kiến trúc này hiện nằm trên ngọn đồi. Tại thôn Đại Lộc, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Tổng thể của tháp Bánh Ít khá đồ sộ hùng vĩ gồm 4 lớp kiến trúc nối tiếp nhau và cả quả đồi tự nhiên cao gần 100m. Quả thật, bốn ngọn tháp đứng gần nhau, một lớn ở trên cao và ba nhỏ ở dưới thấp. Nhìn từ xa dễ khiến người ta liên tưởng đến một mâm bánh ít đã bóc lá. Công trình có lối thiết kế phong phú, đa dạng, mang đậm phong cách nghệ thuật Chăm. Đồng thời cũng có những dấu ấn rất riêng của miền đất võ Bình Định.
Tháp chính
Tháp cổng nằm ở cổng chính dẫn vào khu di tích. Tháp cổng không lớn, cao khoảng 13m, xây hình vuông, mỗi cạnh 7m. Tháp mở hai cửa thông nhau hướng Đông – Tây, cùng nằm trên một trục thẳng với cửa tháp chính. Vòm cửa giống hình mũi lao vút lên trên, hai mặt còn lại là hai cửa giả. Quanh thân tháp có các trụ đá trơn, diềm mái trang trí đơn giản nhưng khỏe khoắn.
Ngôi tháp chính mang vẻ đường bệ và đồ sộ với chiều cao khoảng 20m. Và phần cổng nhô ra trước chừng 2m. Chính giữa vòm cửa có phù điêu mặt kala. Cửa chính còn được trang trí phù điêu hình Ganesa (thần hạnh phúc và may mắn), hình Hamuman (khỉ thần). Những tượng này đều trong tư thế nhảy múa rất sống động. Kiến trúc của tháp là sự hòa quyện giữa sự mạnh mẽ và mềm mại. Giữa những cột ốp, các đường gồ nhô ra dọc các mặt tường là những nét hoa lá trên diềm mái, cảnh ca múa thái bình trên các cửa giả.
Tháp yên ngựa
Tháp yên ngựa nằm ở phía Nam tháp chính, có chiều cao khoảng 12m. Ngôi tháp có mái cong hình yên ngựa. Nên người dân đặt tên là tháp yên ngựa – một cái tên dân giã, gần gũi. Ngôi tháp có kiến trúc khá nổi bật với những hình người, hình chim thú ở dưới chân tháp đang ưỡn mình, khuỳnh chân. Hai tay như nâng bổng tòa tháp lên cao. Mái tháp cong hình yên ngựa như xòe cánh bay bổng trên nền trời xanh.
Tháp nhỏ
Ở phía Đông Nam tháp chính có một tháp nhỏ. Tương tự như tháp cổng phía Đông nhưng bốn mặt đều trổ cửa. Tháp có bộ mái đặc biệt: các tầng mái nhỏ dần về phía trên. Mỗi tầng đều có một hàng cột thể hiện theo lối thắt giữa, phình hai đầu, trông xa như quả bầu nậm.
Đến với khu di tích này, bạn như đang được đắm mình trong những tác phẩm nghệ thuật lộng lẫy. Vẻ đẹp của khu tháp Bánh Ít không thể miêu tả toàn diện chỉ bằng ngôn từ mà cần phải chiêm ngưỡng và cảm nhận trực tiếp. Nơi đây đã được vinh dự tôn vinh trong cuốn sách “1001 công trình kiến trúc phải đến trong đời” của một nhóm tác giả người Anh. Hi vọng với những chia sẻ của QNS, bạn đã có những thông tin hữu ích cho chuyến du lịch Bình Định của mình.